Künye Tanımlama
Her bilgi girişinin amacı belli bir düzende sonuç / çıktı almaktır.
Bu çıktılarınızın nasıl olmasını istediğinizi "Künye Tanımları" ile belirtebilirsiniz.
Her veritabanınızda bir künyeyi bir defa tanımlamanız yeterli olacaktır. Bir veritabanında bir çok künye tanımlayabilirsiniz ama
her fasikülde yalnızca bir künyeyi kullanabilirisniz.
Bir fasikülde bulunan kayıtların bazılarının A künye görünümü ile hazırlanması ve bazılarının B künye görünümü ile
hazırlanması mümkün DEĞİLdir.
Bir künye tanımı yaratmak için Araçlar->Yeni Künye Tanımını seçmeniz gerekir. Karşınıza aşağıdaki pencere çıkacaktır.
Burada girmeniz gereken alanlar şunlardır:
- Adı - Tanımlamak istediğiniz bu yeni künyeye bir isim vermeniz gerekir.
Bu isim kısa, açıklayıcı ve diğer tanımlı künyelerde ayırtedici olmalıdır.
- Künye Tanımı - Bir bibliyografik künyede gösterilmesini istediğiniz alanları ve (varsa)
sabit metinleri burada girmelisiniz.
Bu alan ile ilgili detaylı bilgi ve örnek aşağıda yeralmaktadır.
- Zorunlu Alanlar - Bir bibliyografik kayıtta bulunması gereken alanlar.
Bibliyografya basımında veya ekran görüntüsü alırken, hangi bilgilerin ve nasıl yazılacağı(gösterileceği)
künye tanımlarında belirtilir.
Bir künye tanımı oluştururken MARC alanları ve sabit metin kullanılır.
Künyede her alan veya sabit metin [ ] içerisinde yeralır.
Ayni zamanda bu bilgi ile ilgili stil tanımlarınıda kullanmak isterseniz, stil tanımlarını MARC alanlarından
SONRA [ ] içerisinde yazmanız (tanımlamanız) gerekir.
Örneğin, temel giriş bilgisinin görüntülenmesini istiyorsanız bunu [100] şekilde belirtebilirsiniz.
Temel girişin, 100,110 veya 111 olabileceğini düşünürsek, bu bilgi için [100][110][111] alanlarını girmelisiniz.
Bir kayıtta bu üç bilginin de aynı anda olamayacağından, siz bu üç alanı da yazsanız program yalnızca
olan alan bilgisini yazacaktır. Yani 100, 110 ve 111'den yalnızca olanın bilgisi künyede yazılacaktır.
Eğer giriş sırasında hata yapılarak bu alanlardan 2 tanesine bilgi girilirse, ikiside gösterilir.
Alanların yanı sıra sabıt metininde künyede yer almasını sağlayabilirsiniz.
Bunuda burada tanımlamak mümkün. Bunun için yapılması gereken, istenilen metni çift tınak içerisinde yazmaktır.
Örn.: ["Yer No:"][099]
........
........
Program, bir kaydın künyesini oluşturuken Yer Numarasından (099) önce 'Yer No:' metnini yazacaktır.
Yer No: 2012 AD 123 gibi.
MARC alanlarının yanı sıra program tarafından kullanılan bazı özel alanlar da künye tanımlarında kullanılabilir.
Kullanabileceğiniz özel tanımlar:
- [SYS] - Sistem Numarası
- [FMT] - Format Türü
- [ADX] - Aylık Bibliyografyadaki Sıra Numarası
- [YDX] - Yıllık Bibliyografyadaki Sıra Numarası
- [KSN] - Konu Sıra Numarası (Bak. Örnek)
- [IZL] - İzleme (Açıklama yazılacak)
KSN-Konu Sıra Numarası ile ilgili örnek.
Bibliyografya oluştururken, künyenin kaçıncı konu numarasına göre oluşturulduğu değerdir.
Bu sayı bir künyenin sahip olduğu Konu Numara Sayısından büyük olmaz.
Program tarafından oluşturulur.
Örn.:
128
Kayalar, Ali
.....
.....
128 785 489
Bu künye 128 nolu Konunun altında yazılırken KSN = 1 olur.
785 nolu Konu altında yazılırken KSN = 2 olur ve
489 nolu Konu altında yazılırken KSN = 3 olur.
Bu değer özellikle künye tanımlarında koşul oluşturmakta, yararlı olmaktadır.
Künye tanımlarken bir alanın görüntülenme şeklini de belirtebilirsiniz.
Bir alan veya sabit metne şu stil tanımlarını kullanabilirsiniz.
- /b - Kalın
- /i - Italik
- /u - Alt Çizgi
- /fs - Punto (/fs8 gibi)
Yukarıdaki örneği tekrar ele alırsak, ["Yer No:"/i/fs12][099/fs12/b] sonucu şu şekilde olur.
Yer No: 2012 AD 123 - 'Yer No:' 9 Punto ve italik;
'2012 AD 123' - 9 Punto ve kalın olarak gösterilir.
Stil tanımlarının sırası önemli değildir.
Bunların yanı sıra Koşullu ifadeler de kullanabilirsiniz.
Örn. [100][110] veya [111] alanı tanımlanmış ise [". "] - 1XX alanı girilmiş ise sonuna nokta koysun.
Bunun tanımı şu şekilde olmalıdır: {[100/b][110/b][111/b]?[". "]}
Bu ifadenin anlamı şudur:
Eğer 100, 110 ve 111 den ENAZ BİRİ VARSA sonuna ". " EKLENSİN.
[...]{[.][.][.]?..}{[.][.][.]?[".."]}[...][...]{[.][.]?[.]}[...][...] gibi tanımlar geçerlidir.
* Koşullu ifadeler kullanırken dikkat edilmesi gereken husus; '{' ile '}' aynı satırda olması gerektiğidir.
* İç içe geçmiş koşullar geçersizdir.
Alt Alanların hangi sırada gösterileceği ve gösterilip gösterilmeyeceği bir yardımcı dosyada belirtilir.
Bu yardımcı dosya 'sortorders.txt' dosyasıdır ve ayarlar klasörünün içerisinde yer alır.
Bu alanın alt alanlarının hangi sırada gösterilmesini istediğinizi belirtmelisiniz.
Bunun için yapmanız gereken bu yardımcı dosyada, her alanın altalanlarını
istenilen sırada yazmanız yeterli olacaktır.
Örneğin '110' alanındaki altlanların sıralaması şu şekilde olabilir.
110=abcdtwkn
110 alanı yazılırken, önce 'a' altalanı sonra 'b', daha sonra sırası ile c, d, t, w, k, n alanları VARSA yazılır.
Not:
- '0'-'9' arasındaki altalanlar künye görünümüde GÖSTERİLMEZ.
- Belirtilmeyen altalanlar gösterilmez.
Kataloglama girişi esnasında katalogcular bazı alan bilgilerinin girişini unutabilirler. Bundan dolayı da hazırlanan
bibliyografya hatalı veya eksik olabilir. Bunun önüne geçmek için kullanıcılar, bu önemli alanları girmeleri için yönlendirilir.
İşte bu alana girilen MARC alan ve altalan kodları ile bir kullanıcının bu alanları girmeden bir kaydı kaydetmemesi engellenir.
Örneğin; Konu numarası (DEWEY Kodu) veya Adı olmayan bir eser/kayıt olamaz. Kullanıcıların bu bilgileri girmeden kaydetmelerini
engellemek için bu alana 082a(DEWEY Kodu) ve 245a(Eser Adı) yazılır.
Program, kullanıcıların bu alan bilgilerini girmeden, eser kaydetmelerine izin vermeyecektir.
Aynı zaman da Import(Veri Al) işlemi sırasında da bu bilgiler kontrol edilir.